Từ các tiệm làm móng tay cho đến các nhà máy sản xuất quy mô lớn, axeton có mặt ở khắp mọi nơi. Loại dung môi không màu, dễ bay hơi này đóng một vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp - từ việc hòa tan hạt nhựa (resin), làm sạch thiết bị điện tử cho đến bào chế dược phẩm. Mặc dù được sử dụng rộng rãi, axeton lại không hề vô hại.
Vậy thực chất axeton là gì? Và quan trọng hơn bạn có thể bảo vệ bản thân và đội ngũ của mình như thế nào trước những mối nguy hiểm tiềm ẩn? Hãy tìm hiểu sâu nhé.
Axeton được sử dụng với mục đích gì?
Axeton (C3H6O) là một dung môi bay hơi nhanh, dung môi này nổi tiếng về tính hiệu quả khi làm tan các chất như sơn, keo, dầu và mỡ. Nó được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau trong các ngành sản xuất, dược phẩm, điện tử và chăm sóc cá nhân.
- Sản xuất
Axeton được sử dụng trong sản xuất nhựa, sợi tổng hợp và keo dán công nghiệp. - Dược phẩm
Nó đóng một vai trò như một dung môi trong quá trình bào chế thuốc. - Điện tử
Dung môi này thường được sử dụng để làm sạch và chuẩn bị các linh kiện điện tử. - Chăm sóc cá nhân
Axeton là một thành phần chính trong nước tẩy sơn móng tay và các sản phẩm mỹ phẩm khác.
Với rất nhiều công dụng như vậy, không có gì ngạc nhiên khi nhu cầu sử dụng axeton trên toàn cầu vẫn tiếp tục tăng. Nhưng những đặc tính làm cho axeton trở nên hữu ích cũng đồng thời khiến nó trở thành một rủi ro tiềm tàng.
Những mối nguy hiểm tiềm ẩn của Axeton
Nhiều người lao động không nhận thức được những mối nguy hiểm của axeton, đặc biệt là khi họ tiếp xúc lặp đi lặp lại hoặc trong thời gian dài. Dưới đây là những điều bạn cần biết về các rủi ro mà nó gây ra:
- Kích ứng da và mắt
Axeton có thể làm khô và gây kích ứng da, đôi khi gây nứt nẻ và bong tróc. Hơi của nó cũng có thể khiến kích ứng mắt gây ra đỏ mắt hoặc cảm giác khó chịu. - Các vấn đề về hô hấp
Hít phải hơi axeton có thể gây kích ứng cổ họng và phổi, và có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn khi tiếp xúc lâu dài. - Tác động lên hệ thần kinh
Hít phải axeton ở nồng độ cao có thể gây chóng mặt, đau đầu, lú lẫn và buồn nôn. Theo thời gian, những tác động thần kinh này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
Các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, mờ mắt và nứt nẻ da đều có thể bắt nguồn từ các rủi ro sức khỏe của axeton. Và đây là những điều mà nhiều người thường bỏ qua: Axeton không chỉ gây nguy hiểm khi hít phải, mà còn có thể được hấp thụ trực tiếp qua da.
Cách xử lý axeton an toàn
Khi làm việc với các chất dễ bay hơi như axeton, tính an toàn bắt đầu từ các biện pháp phòng ngừa đúng cách. Trong đó bao gồm:
- Mang PPE (Trang thiết bị bảo vệ cá nhân) phù hợp, bao gồm găng tay, kính bảo hộ và mặt nạ phòng độc, để ngăn ngừa nguy cơ tiếp xúc qua da và đường hô hấp.
- Bảo quản axeton trong các thùng chứa kín, có dán nhãn, tránh xa nhiệt, tia lửa điện và các hóa chất kị nhau.
- Làm việc trong khu vực thông gió tốt, có hệ thống hút cục bộ và giám sát chất lượng không khí để kiểm soát nồng độ hơi.
Lý do bạn cần đánh giá lại các biện pháp an toàn khi tiếp xúc với axeton
Việc phơi nhiễm axeton tại nơi làm việc không chỉ là lý thuyết. Theo dữ liệu của OSHA (Cục Quản lý An toàn và Sức khỏe Nghề Nghiệp), 4 trong số 10 sự cố liên quan đến axeton dẫn đến tử vong. Đây là một con số đáng kinh ngạc, đặc biệt đối với một chất được sử dụng rộng rãi như vậy.
Cho dù bạn làm việc trong lĩnh vực sản xuất, y tế hay chăm sóc cá nhân, thông điệp rất rõ ràng: việc hiểu rõ các rủi ro của axeton và thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp đồng thời sử dụng PPE thích hợp không phải là một tùy chọn mà là điều cần thiết.